Kupno działki lub w dalszej kolejności grodzenie jej i ewentualne spory sąsiedzkie o przebieg jej granic, wymaga od nas dokładnej weryfikacji granic działki. Teoretycznie samo sprawdzenie granic działki nie jest trudnym zadaniem. W tym celu należy odnaleźć tzw. kamienie geodezyjne, które umiejscawia się we wszystkich narożnikach działki. Wtedy nawet najbardziej, wielokątny jej kształt jest możliwy do szybkiego i sprawnego wytyczenia. Co jednak w sytuacji braku kamieni lub w przypadku wystąpienia sporów? Wtedy należy skorzystać z usług uprawnionego geodety. Za co jest on odpowiedzialny i jak geodeta wyznacza granice działki?
Spis treści
Najogólniej rzecz ujmując, geodeta jest specjalistą geodezji, czyli nauki, której celem jest m.in. określanie położenia punktów na powierzchni ziemi. W kontekście bardziej lokalnym, geodeta jest odpowiedzialny za wyznaczanie granic działek, w tym także umieszczanie na nich znaków granicznych. Linie graniczne powinny ułatwić cały ten proces sąsiadom. Tym samym, jeśli kamienie te ulegną przesunięciu lub zniszczeniu, to geodeta zobowiązany jest do ich ponownego usytuowania. Chociaż podmiotem odpowiedzialnym za poprawność umiejscowienia znaków jest starostwo, to również sami właściciele działek muszą dbać o nie, zgłaszając jakiekolwiek nieprawidłowości w tym zakresie. Właściciel działki ma też obowiązek wpuścić na jej teren geodetę, jeśli dochodzi do koniecznej interwencji z jego strony.
Proces wyznaczania przez geodetę granic działki, wymaga od niego szerokiej, specjalistycznej wiedzy. Pojęcie działki wiąże się ściśle z prawem własności, dlatego też wyznaczanie jej granic musi opierać się w prawie. Wydzielanie przez geodetę linii graniczenia działek polega na:
1. Precyzyjnym umiejscowieniu wszystkich punktów oraz linii granicznych;
2. Utrwaleniu określonych linii i punktów na gruncie przy pomocy specjalnych oznaczeń granicznych;
3. Wykonaniu dokładnej dokumentacji wyznaczonych granic działek w postaci szczegółowych map ewidencyjnych, zasadniczych czy topograficznych, a nawet ogólnogeograficznych.
Przygotowany przez geodetę protokół podziałowy jest podstawą do wydania urzędowej decyzji dotyczącej granicy działek.
Geodeta przy wyznaczaniu granic działki korzysta z dostępnych map, dokumentacji, a także tzw. punktów osnowy geodezyjnej oraz wspomnianych znaków i śladów granicznych. W przypadku, gdy dochodzi między sąsiadami do sporu o przebieg granic, uprawniony geodeta dokonuje ponownej weryfikacji granic, przy czym cały proces rozgraniczania przyjmuje tryb postępowania administracyjnego. Geodeta po ponownym wyznaczeniu granic działki dąży do zawarcia porozumienia między stronami sporu. Ważne pytanie, jakie się rodzi w tym momencie, to czy geodeta może zmieniać granice działki samodzielnie? Otóż nie – nawet jeśli dostrzeże on, że w terenie punkty graniczne mają inne współrzędne, niż w dokumentacji, to nie może on sam, bez zgody organu prowadzącego ewidencję, dokonać zmiany granic. Z kolei jeśli ustalenia geodety nie zadowalają wszystkich stron w jednakowym zakresie, to następuje umorzenie postępowania administracyjnego, a sama sprawa wydzielenia na nowo granic działki trafia do sądu.
Koszty usług geodezyjnych są zróżnicowane zarówno od zakresu zleconych prac, jak i od regionu, gdzie wykonuje swoją pracę. Przykładowo wznowienie znaków granicznych to koszt od ok. 1450 zł (woj. podkarpackie) aż po ponad 1800 zł (woj. mazowieckie). W obecnych warunkach jednak trudno o dokładniejsze widełki cenowe za usługi geodezyjne, ponieważ ich wysokość również podatna jest na dynamiczne zmiany cenowe zachodzące w branży ogólnobudowlanej.
Przeczytaj nasz artykuł o sprawdzaniu granic działki, aby dowiedzieć się więcej!